ARE Rebbu tanggal settong bulan Sappar, Mat Saleh abala terro abakalana ka eppa’na. ”Pa’, poko’na bulan Takepe’ neka kaula abineya. Esalabara lastarena Tellasan Pettra, gi?” Eppa’na Mat Saleh takerjat aedhing Mat Saleh menta abineya.
”Abakala sapa, Saleh?” Eppa’na atanya.
”Gi ta’ oneng kaula. Keng kaule terro abineya pon,” Mat Saleh nyaot sambi nondhu’ mesem.
”Ba iya sapa, Saleh?”
”Kaula akabina bulan Takepe’, keng ta’ oneng ban pasera.” Mat Saleh paggun ka pangaterrona.
Molae gi’ asakola kellas 2 tsanawiyah, Mat Saleh la andhi’ rassa terro ka oreng bine’. Mon dhari careta settonganna la’-mala’a terro ka ne’-bine’ dhari kelas 3 MI. Tape rassa terro jareya ta’ bangal ekabala sanajjan ce’ rajana.
Mat Saleh reya oreng se alem, andhap asor, andhi’ tatakrama, kalem pacacana, alos tengka gulina, laon pajalanna. E bakto ngoca’ terro ebakalana jareya, Mat Saleh teppa’na akuliah semester III e sala settong kampus e disana. Ban santre e sala settong pondhuk.
Arassa reng towana ta’ pate ngejabi, Mat Saleh mabangal mator ka keyae e pondhugga ja’ la terro abineya. ”Ka’dhinto abdina terro abineya,” e dalemma keyae Mat Saleh mator pangaterrona.
”Ba, ba’na, Cong, oreng abine reya nambu andhi’ lako se makanana ana’ binena,” dhabuna keyae.
”Ba enggi? Enggi tore kaula terro alakowa,” adreng Mat Saleh ka pangaterrona.
”Nyamana oreng abine ya nambu pakane binena, ana’na pole la-bila.”
”Enggi kaula alakowa ka adha’,” Mat Saleh toro’ oca’.
Saellana amet ka reng towa ban ka keyae, aherra Mat Saleh alako. E baktona mangkata alako, Mat Saleh ngangguy sarong se paleng bagus ollena emelleyagi eppa’na, akaos koneng pas gi’ ngangguy kalambi thak-kothak bu-abu. Asongko’ celleng Padi Mas se jat biyasa eangguy e pondhugga. Obu’na epellet bagus, ngangguy minnya’ Gatsby, asampo Sunsilk koneng, asabun Claudia se biru.
Kalaban bismillah, Mat Saleh mangkat neyat nyareya lako kaangguy makane ana’ bine.
***
Pa’bulan e kennengngan kalakowan, Mat Saleh ju’-toju’ marena abajang Isya’ abareng Ma’ Ipah. Sambi arojak pao, Mat Saleh acareta ka Ma’ Ipah. ”Kaula abineya Ma’ Ipah. Para’ pon,” oca’na Mat Saleh ka Ma’ Ipah sambi dhus-todhus ngompa’ pao.
”Siyaa ba’na abineya, Saleh? Ban sapa? Reng dhimma, Saleh?” Ma’ Ipah takerjat ka cacana Mat Saleh se o-tao ngoca’ abineya. ”Ma’ lako abala ebineya ba’na, Saleh. Terro onggu la ya?”
”Enggi, Ma’. Keng ta’ nemmo gi’. Tape kaula mare pon abala ka eppa’ sareng ka keyae bilan ja’ kaula terro abineya,” sambi on-laon ngael pao Mat Saleh mesem sakone’ dhus-todhus.
Ma’ Ipah ta’ bisa nyegga gella’na. Sambi paggun ngerra’ pao Ma’ Ipah agella’an. ”Ba’na barampa gajina, Saleh, ma’ laju tao-tao abineya?” tanya Ma’ Ipah.
”Tello ratos,” Jawab Mat Saleh sambi paggun nondhu’ mesem. ”Dhuratos ebagi eppa’ ban kaula. Saratossa ekajajan.”
Ma’ Ipah sajan agella’an. ”Pera’ telloratos olle apa, Saleh? Saratossa ekajajan apa mon ba’na?”
”Gi sobung, ekabelli dha’-beddha’ ban sabun, minnya’ obu’ pole. Gatsby kaula gella’ melle.”
”Dhu baramma ba’na se abala ka eppa’na?”
”Mangken lu gi, kaula gi’ matadha’a kaelan pao,” cakna Mat Saleh, tanangnga notop colo’na se sambi ngael pao.
”Bwahahah iya iya, Saleh. Mara mon korang engerra’agina pole,” Ma’ Ipah ngala’ pao settonganna pole pas ekombi’.
”Gi kaula abala ja’ abineya bulan Takepe’, abakalana dhari marena Tellasan Pettra neka.” Mat Saleh materros caretana saellana pao se ekael la tadha’. ”Dhabuna keyae mon terro abineya gi nambu alako gallu. Gi alako kaula pas.”
”Ba iya mara pele dhinna’, Saleh. Badha panglako bine’ se ekaleburi ba’na?” Ma’ Ipah matabar.
”Hee.. enggi badha.”
”Dhuuu ba’na, Saleh. Sela ajalan bai ce’ lerena, baramma se abineya?” Ma’ Ipah co-ngoco Mat Saleh polana bila ajalan ce’ lerena. ”Nero sapa ba’na ma’ ajalan enga’ jareya?”
”Bhaa neka kaula norowe Nabi Ayyub. Nabi Ayyub neka sabbar, Ma’ Ipah,” oca’na Mat Saleh sambi terros acareta Nabi Ayyub.
”Sia siaaa… mon se lako ngoca’ terro abineya jareya ba’na nero sapa?”
”Ooo.. kassa kaula nero Nabi Daud. Rajina 100. Hehe. Keng enten kaula abineya settong bai, Ma’ Ipah. Tape se lempo.” Sambi adulit pao ka pettes, Mat Saleh paggun sem-mesem. ”Caretana enga’ ganeka. Kaula bilan aedhing gi’ neng e pondhuk.”
Ma’ Ipah agella’an pole taker nyella monyena jangkrek e saba dhi lao’anna. Ejjam la pokol 10-an, tape Ma’ Ipah ban Saleh gi’ paggun acareta sambi agella’an.
***
Ta’ ala-bala ka Mat Saleh, eppa’na nyabis ka keyae. Acareta ja’ Mat Saleh menta abakalana mare Tellasan Pettra. Pas abineya e bulan Takepe’. Ba’ bagusa ra-kera mon mabakale pas makabin e bulan Takepe’. Mangkana dhabuna keyae ta’ bagus bin-makabin e bulan Takepe’. Mat Saleh epakon pos-apose kaadha’ ma’le nyare nafaka gallu, nyare bakal bine, buru abakalan pas akabin.
E kennengngan kalakowanna, Mat Saleh entar melle sello’ ka Pa’ Ra, tokang juwalla sello’ ban reng-bareng se biyasa eolok Pa’ Serbu ban na’-kana’. Polana la para’ abakalana, pekkerra Mat Saleh.
”Pa’ Serbu, kaula nyare sello’.”
”Iya, Dik, reya sello’ modha-modha. Se pote argana Rp 6.000 ban Rp 10.000 se raja’an. Mon se kaoka enga’ reya Rp 15.000. Pele-pele, Dik,” Pa’ Serbu matabar sabadhana sello’. ”Se reya seddheng ka ba’na, Dik. Lebur, Dik.”
”Enten kaula ngala’a se pote bai. Neka gun ebagiya kakase. Polana para’ abakalana kaula pon,” Mat Saleh la nganthang acareta se abineya pole. Sateya ka Pa’ Serbu kare.
Ta’ anya-tanya pole Pa’ Serbu langsung magi sello’ se ebelli Mat Saleh. Mare majar, Mat Saleh mole. E jalan, ambu ka tokona Bu’ Na.
”Bu’ Na, badha eddhus kene’ gi? Kaula menta’a,” pa’bulan e kalakowan, Mat Saleh la kennal ka Bu’ Na.
”Reya badha dhin bodrex, Saleh. Kene’ reya,” jawab Bu’ Na sambi ngala’ eddhus kene’ baddhana bodrex.
Kapan la olle kabbi se ekaterro, Mat Saleh aneyat magiya sello’na ka Rifa, sala settong panglako se bak lempo aesse e kennengngan kalakowanna.
”Rifa,” Mat Saleh ngolok lere e adha’na kamarra karyawan bine’an. Sambi nondhu’ dhus-todhus ban mesem.
”Napa, Mat Saleh?”
”Neka’ dhari kaula ebagiya ka empeyan,” mare ngoca’ Mat Saleh langsung abali ka kennengnganna panglako lake’an. Rifa se ta’ ngarte ka maksotta gun nga’-lenga’an sambi mokka’ essena kardhus se aesse sello’ pote.
***
Kalagguwanna, are Ahad, kalakowan parai. Tape kakabbi panglako se jat biyasa ngenep e kennengngan kalakowan, akompol. Ra-kera kol sanga’an badha se agumpol arojak. Badha se gun agumpol ju’-toju’ amaen HP.
Mat Saleh toju’ e seddi’na Ma’ Ipah sambi acareta se magi sello’ ka Rifa. Ma’ Ipah ngakak agella’an aedhing caretana Mat Saleh. ”Marena pas ngoca’ baramma Rifa, Saleh?” Ma’ Ipah atanya gi’ terro ngedhingagina caretana Mat Saleh se aberri’ sello’.
”Enten, kaula abali pas langsung,” sambi dhus-todhus mesem, Mat Saleh alerek ka Rifa se teppa’na arojak ban ca-kancana. Rifa agella’an, ta’ tao apa se ekacareta. Keng kakabbi kancana ngabas sajan agella’ ka Mat Saleh.
O-tao Ma’ Ipah alenga’ ka budhi. E budhina badha reng towana Mat Saleh. Eppa’ ban emma’na. Emma’na Saleh dhateng ngeba kakanan ban gu’-ganggu’. Caretana, ngerema Mat Saleh enga’ se biyasana ekerem sabban satengnga bulan.
”Ba, arowa eppa’ emma’na bekna ya, Saleh?” Ma’ Ipah atanya. ”Ba, baddiyanna ba’na gi’ ekerem ra, Saleh. Haha baramma reng abineya rey ma’ gi’ ekerem, sela la alakoo?” Ma’ Ipah sambi ngosot bauna Mat Saleh.
”Hehe enggi, Ma’,” eppa’ ban emma’na langsung entar ka Mat Saleh. Sambi asalaman Mat Saleh nyoro eppa’ ban emma’na toju’.
”Ngereng longgu, longgu,” Ma’ Ipah ngerset aberri’ katoju’an ka emma’na Mat Saleh.
”Sehat ba’na, Cong?” oca’na eppa’na Mat Saleh atanya.
”Enggi, Pa’.”
”Reya ko’ ban emma’na entar dhanna’. Ba’na engeba’agi sarong wa, emelleyagi ma’ kaena bari’.” Sambi makalowar sarong, emma’na Mat Saleh mesem raddin. ”Ko’ bari’ nyabis ka keyae.”
”Ba, napa caepon, Pa’? Mat Saleh terro taowa dhabuna keyae.
”Ya enja’, ko’ atanya ba’na se menta abakalana.”
”Oo enggi,” Mat Saleh sem-mesem.
”Ba’na rowa, Cong, ta’ bagus mon pas akabin bulan Takepe’, dhabuna keyae. Sambi ba’na kan gi’ alako. Dina alako lu long-papolong pessena ya… la-bila paggun abine ba’na,” Mat Saleh esot-kosot ban emma’na.
”Sambi ba’na kan gi’ ta’ nemmo se cocok keya,” emma’na nambai.
”Beh, kaula kare aberri’ sello’ bari’ ka Rifa,” Mat Saleh ngabas ka Rifa ban sakanca’anna. Kancana Rifa ngabas kabbi sambi nyegga gella’na. Sambi ecacae ban eppa’na, Mat Saleh nondhu’.
”Oreng reya, Cong, ta’ neng kor ngoca’ abineya. Nambu andhi’ pesse gallu gabay bandha. Ye sa nomer settong nambu tao ka calonna sapa. Ba’na kan gi’ ta’ tao. Ta’ nemmo gi’an,” Emma’na Mat Saleh sateya kare se malae. ”Dina la-bila ya, Cong. Sateya alako lu pa bajeng.”
”Kaula omor 23 pon,” can Mat Saleh. Ma’ Ipah mesem e seddi’na. (*)
*)Mahasiswi Fakultas Ekonomi dan Bisnis Islam (FEBI) Instika Lu’-Gulu’, Sumenep.
